Núi Kulen là cội nguồn của dòng sông Siam Reap chảy qua thành phố rồi đổ ra biển Hồ. Nước trong như pha lê, mát lạnh như da thịt các tiên nữ Apsara hạ thế, len lỏi một cách nghịch ngợm giữa rừng cây ngạo nghễ.
Vào năm 1054, vua Hashavarman III đã cho đắp đập ngăn sông và thực hiện công trình độc nhất vô nhị: biến lòng sông bằng đá trên một chiều dài hơn 4.200m, rộng 20 - 30m thành một tuyệt tác điêu khắc đồ sộ. Hàng ngàn ngẫu tượng linga và yoni lớn nhỏ đủ kích thước, hàng ngàn tượng thần và cả sử thi Khơme được tạc vào đá dưới dòng sông. Đây là công trình mất nhiều thời gian nhất, kéo dài hơn 100 năm. Có lẽ do mỗi năm chỉ có thể thi công mấy tháng vào mùa nắng (?). Các kiến trúc và điêu khắc ở đây không chỉ theo phong cách Hindu mà bắt đầu hòa lẫn với dấu ấn Phật giáo.
Hàng ngàn mẫu tượng Linga và Yoni lớn nhỏ đầy đủ kích thước, tượng thần trong các sử thi Khmer được tạc vào đá dưới dòng sông. Phần nổi bật và quan trọng nhất của công trình này là 1.000 biểu tượng Linga, mà theo đạo Hindu, là đại diện cho sức mạnh huỷ diệt...
Dòng sông Linga bắt đầu từ thượng nguồn của núi Phnom Kulen chảy qua 1.000 Linga tạc bằng đá khối rồi đổ xuống sông Siem Reap trước khi ra Biển Hồ là mong ước của đế chế Khmer về sự phồn thịnh ngàn năm. Ngày nay, ai đến đây cũng mong muốn được “sờ” vào Linga để mong có được điều may mắn trong cuộc sống. Thời điểm tham quan dòng sông 1.000 Linga tốt nhất là vào mùa khô, từ tháng 11 năm trước đến tháng 5 năm sau, khi đó các bức hoạ ở hai bên bờ sông và dưới lòng sông sẽ được lộ ra rõ nét nhất, không bị che lấp hay chìm sâu dưới làn nước. Điều đặc biệt, trải qua thời gian hàng nghìn năm, dòng sông vẫn giữ được trong mình những mẫu tượng Linga, tượng thần dưới lòng sông mà chưa bị chôn vùi cùng với thời gian. Mùa mưa, nước chỉ qua đầu gối, mùa hè nước chỉ tới mắt cá chân.
Người ta cho rằng, nếu cho trẻ em tắm suối này, trẻ em sẽ rất mau lớn và khỏe mạnh, thông minh. Vào mùa lễ hội, hàng ngàn trẻ em Khmer được bố mẹ cho tắm dưới dòng suối này, với cầu mong con cháu họ sẽ khỏe mạnh.
Đoạn sông này có nhiều thác đẹp. Len theo những đường mòn lúc gấp khúc dựng đứng, lúc cheo leo uốn lượn, khách hành hương có thể chọn cho mình những thác nhỏ để tắm. Từ người già đến em bé ai cũng đưa lưng cho dòng sông ve vuốt để rũ bỏ hết mệt nhọc và quan trọng hơn là đón nhận những may mắn. Trái với sự im lặng thần bí khi cầu nguyện, họ tắm thác trong ồn ào, tận hưởng hạnh phúc sau mấy giờ hành hương vất vả.
Khách có thể dùng bữa ăn dân dã trong những nhà sàn lợp toàn lá trung quân. Có đủ món để chọn. Đi mệt, tắm mát và đói nên ăn rất ngon miệng. Xong bữa, đu đưa trên võng cạnh dòng sông thần. Gió mơn man, thác róc rách, cây thì thào dỗ khách vào giấc mộng…
